Balóchi Chaspál. Péshchasp "na" o "ma". Esháni Risshag o Kármarzi


(Balochi Clitics. Proclitic "na" and "ma", their Roots and usage ) 

Balóchi Chaspál


Nebeshtakár: Zyá Balóch


Balóchi kelitgál = Balochi keywords
Chaspál = Clitics
Péshchasp = Proclitic
Wand = Affix
Péshwand = Suffix
Mántábi = Inflectional

1. Ma (Péshchasp)

Risshag = Root: É cha Bon Éráni mā* (prohibitive particle), cha Bon Hendyuropi (Indo-European) meh* á dar atkag. Sanskretay (Sanskrit) má, Pártiay ma-, o nókén Pársiay (Persian) ma - ham chaméshiá ant.

Kármarzi = Usage
Annugén kárgepti bestár: sakk báz
Kárkerd: Parmáni tab (Nahini), Drégati tab (Nahini), Shálái tab (Nahini).
 Sáchár: Péshwand ma + Annugi bon (+ Péwandál)
Darwar (Example): Manend (nendagay kárá makan).
Mawán (wánagay kárá makan).
Manendán (nendagay kárá makanán).
Mazánát (shálá á zánagay kárá makanát).
 Sáchár: Péshwand ma + Gwasti bon + Drégati wand
 Darwar: Mawantén (drégaté) wánagay kár makortén.
Maneshtén (drégaté nendagay kár makortén).

 Delgósh: Man éshiá paméshká mántábi wanday jáhá péshchaspé sarpad bán ke Dashteyári o Karáchiay gálewárá wati bonokki jáhá matth kant o kárgálá rand kayt, chósh ke: war má, nend má, kand má o... Anchósh ke cha darwarán paddar ent, é jáhá éshiay goddhi zabar "a"  dráj kassháb "á" /a:/ á matth bit

2. Na (Péshchasp)

Risshag
  É cha Bon Éráni na* 'not', cha Bon Hendyuropi ne* 'not' á dar atkag. Awestái nōit, nae - 'not; neither, nor', Sanskretay ná - 'not', Kwahnén Pársiay naiy, nai, 'not', Myánji Pársiay nē - 'not, neither, nor' o Pártiay ny /nē/ 'not, neither, nor'. Látiniay ne 'not' o Engréziay 'not' ham chaméshiá ant.

 

Kármarzi

Annugén kárgepti bestár: sakk báz
 Kárkerd: é gáláni bongéjá kayt o áyáni gáledi bonyádá nái jódh kant.
  Sáchár: Péshwand na + kárgál
 Darwar: nawárt ("wárt"ay chapp, waragay kárá nakant).
 Nashot (rawagay káry nakort).
 Nawaptag ("wapsag"ay káry nakortag).
 Nawapsagá at ("wapsag"ay kárá kanagá naat).

  Delgósh: éshiá ham man paméshká mántábi wanday jáhá péshchaspé sarpad bán ke Dashteyári o Karáchiay gálewárá wati bonokki jáhá matth kant o kárgálá rand kayt, chósh ke:
 Warán ná, nendán ná, kandán ná o... Anchósh ke cha darwarán paddar ent, é jáhá éshiay goddhi zabar 'a' dráj kassháb 'á' á matth bit.



Sarshón: Balóchi wand o chaspál (Zobánzántiay redá), tákdém: 262 - 263. Shengkár: Rabédán
 Syáhag nebisók: Bahtán Balóch